Mijn kind van 2 praat nog niet, is dat een TOS?

Op 14 oktober 2022 wordt internationaal aandacht gevraagd voor TOS. En dat is hard nodig. Want veel mensen hebben nog nooit gehoord van TOS.
Deze vraag wordt steeds vaker aan ons gesteld. Als expertisepraktijk voor jonge niet of nauwelijks sprekende kinderen zijn we blij met deze vraag. Het geeft aan dat steeds meer ouders weten dat een taalontwikkelingsstoornis (TOS) bestaat. Dat is belangrijk, want kinderen met TOS hebben baat bij specifieke hulp.
Kinderen met TOS zijn vaak slimme kinderen die moeite hebben met taal of met het uitspreken van klanken. Het klopt dat de taalontwikkeling van kinderen met TOS vaak wat later op gang komt. Nog niet praten op tweejarige leeftijd kan dan ook een eerste symptoom zijn van TOS. Dit hoeft echter niet het geval te zijn. Er zijn meer oorzaken voor het niet goed op gang komen van de taalontwikkeling. Zo zien wij regelmatig kinderen bij wie oorontstekingen ervoor zorgen dat een kind niet optimaal hoort of heeft gehoord in de eerste twee levensjaren, waardoor het verwerven van klanken moeilijker is.
Er is helaas geen test om op twee- of driejarige leeftijd vast te stellen of er sprake is van TOS. Logopedisten kunnen wel aan de hand van observatie en analyse van spontane uitingen en communicatie- en interactievormen vaststellen of de taalontwikkeling normaal of afwijkend verloopt en hoe groot de eventuele achterstand is. Vervolgens beredeneren wij samen met ouders wat mogelijke oorzaken kunnen zijn van het nog niet spreken. Dit is belangrijk, omdat de soort hulp die nodig is afhangt van de oorzaak.
Samen met ouders evalueren we de vooruitgang. Heeft het kind wat nieuws geleerd en wat maakte dan dat dat is gelukt? En waarom lukte het vorige week wel en deze week niet? Op deze manier ontdekken wij samen met ouders hoe een kind het gemakkelijkst leert en wat voor hem of haar werkt. Bij onvoldoende vooruitgang wordt in overleg met de jeugdarts of huisarts gekeken of er verdere diagnostiek nodig is om de aard van het onderliggende probleem vast te stellen. Zo kan tijdig een TOS erkend worden en beginnen kinderen steviger op de basisschool, waar begrijpen en zich verbaal kunnen uitdrukken nog belangrijker wordt voor de ontwikkeling.
Hanneke van der Hoek-Snieders, logopedist bij Logopedie Lingua.